Kiedy presja dotycząca wyglądu może być niebezpieczna?

Odbierając nieustannie dużą ilość bodźców i przekonań na temat wyglądu fizycznego, zaczynamy koncentrować się na mankamentach własnego ciała. Niektórzy potrafią poradzić sobie ze swoimi niedoskonałościami, jednak są też osoby, które mają problem z zaakceptowaniem siebie, a wtedy podkreślanie własnych defektów może być niebezpieczne. Czy wiesz, jak wyidealizowany obraz ciała i przekonania o tym, że nie jest perfekcyjne, wpływa na twoją codzienność?” 

Celebrytki i kompleksy?

W dzisiejszych czasach Internet z każdej strony otacza nas fotografiami pięknych osób, szczególnie kobiet o nieskazitelnej cerze czy modelek o idealnych proporcjach. Presja atrakcyjnego wyglądu jest ogromna. Większość ludzi pragnie mieć wysportowaną sylwetkę, uśmiech niczym z okładki i żadnych niedoskonałości. Jednak spora część ludzi mimo wszystko nie wie lub zapomina, że wizerunek osób prezentujących się nieskazitelnie, stanowi wynik kilkugodzinnej pracy wielu osób nad ich wyglądem. Wydawać by się mogło, że gwiazdy filmowe czy celebrytki wyglądają przez cały dzień jak milion dolarów, jednak coraz częściej mówi się o tym, że takie osoby również borykają się z niemałą ilością kompleksów.

Zewsząd, na co dzień zderzasz się z przekazami i komunikatami na temat tego, jak powinnaś wyglądać, jak się ubierać itd. Często możesz być nieświadoma tego, że jesteś nimi otaczana i tego, że negatywnie wpływa to na twoją psychikę. Kiedy nadmierne skupianie się na swoim wyglądzie powinno zaniepokoić?

 Dysmorfofobia co to takiego

Osoby z dysmorfofobią mają tendencję do wyolbrzymiania niewielkich niedoskonałości, na które inne osoby mogą zupełnie nie zwracać uwagi. Dysmorfofobia to zaburzenie psychiczne związane z przekonaniem o nieestetycznym wyglądzie lub budowie własnego ciała (z ang. Body Dysmorphic Disorder – BDD). Osoba borykająca się z tą przypadłością nie jest w stanie pogodzić się z wyimaginowanym mankamentem, a myśli o nim z czasem stają się coraz bardziej natrętne.

Jeśli ten „defekt” jest zauważany przez inne osoby, mówi się o dysmorfofobii nieurojeniowej, a kiedy osoby koncentrują się na „defektach”, które w rzeczywistości nie istnieją mówimy o dysmorfofobii o charakterze urojeniowym.

Osoba z BDD jest nadmiernie skupiona na defekcie, poświęca mu dużo czasu, wielokrotnie próbuje się go pozbyć, ale nie może osiągnąć pożądanego efektu. Jeśli nawet uzna, że uporała się z jedną niedoskonałością, potrafi szybko znaleźć inną. Nadmierne skupianie się na mankamencie ciała prowadzi nierzadko do niebezpiecznych dla zdrowia zachowań i do unikania kontaktu z ludźmi. Jak wynika z badań, zachorowalność na dysmorfofobie sięga około 3% populacji, głównie między szesnastym a trzydziestym rokiem życia. Ważne jest podjęcie leczenia możliwie najwcześniej, gdyż na bardziej zaawansowanym etapie choroby osoba może odmawiać wychodzenia z domu ze względu na silne fobie i lęki. Podstawą leczenia jest terapia oraz stosowanie technik relaksacyjnych. Jeżeli jest to konieczne, stosuje się również leki dobrane przez lekarza.

Dysmorfofobia - czy można to leczyć?

Jednak zanim zastosuje się leczenie, rozpoznanie dysmorfofobii może być skomplikowane. Chory ma zaburzony obraz własnego ciała, przez co może nie dopuszczać do siebie scenariusza, że jest to wynik choroby. Inną przeszkodzą może być też wstyd związany z przekonaniem o brzydocie. Z racji, że wiele młodych dziewcząt, zwłaszcza w wieku dorastania i początku dorosłości, przejmuje się swoim wyglądem zewnętrznym, problem dysmorfofobii niestety można dość łatwo strywializować, dlatego szczególnie osoby wykonujące zabiegi upiększające powinne być czujne i świadome objawów tego zaburzenia i pokierować taką osobę do odpowiedniego terapeuty.

Jeśli zauważasz u siebie lub kogoś bliskiego niepokojące objawy, które są związane z wyglądem, kompleksami czy obsesjami, bardzo istotna jest szybka reakcja i wizyta u lekarza. Przełamanie skrępowania i zawstydzenia, związanego z dolegliwościami, to pierwszy krok do uzyskania profesjonalnej pomocy i poprawienia jakości życia.

Wykorzystano dane z badania zrealizowanego pod kierownictwem dr Katharine Philips (źródło: Katherine A. Phillips, The broken mirror:understanding and treating body dysmorphic disorder.Oxford:Oxford University Press,2005