Objawy okresu. Jak przebiega cykl miesiączkowy i co się dzieje w organizmie kobiety podczas prawidłowej menstruacji?

Tym artykułem chciałabym zapoczątkować cykl o ciele, hormonach, wszystkim tym, co Was interesuje, a nie zawsze i w każdym miejscu można „od ręki” znaleźć potrzebne informacje. Na początek kilka słów o miesiączce.

Czy każde krwawienie jest miesiączką?

Kiedy powinno zapalić się „czerwone światło” ostrzegawcze? Czy jest coś takiego, jak prawidłowa miesiączka? Po pierwsze: jak rozpoznać, czy krwawienie, które się pojawia, jest miesiączką czy nie? Przede wszystkim, jeśli przyjmujesz tabletki antykoncepcyjne – krwawienie, które się pojawia, nie jest miesiączką. Jest krwawieniem z odstawienia antykoncepcji. Główną rolą tabletek antykoncepcyjnych jest hamowanie/ blokowanie owulacji. A skoro nie było owulacji, nie może być miesiączki, bo miesiączka jest naturalnym następstwem owulacji, gdy nie doszło do poczęcia. Gdy w czasie okołoowulacyjnym doszło do współżycia, które doprowadziło do poczęcia dziecka – miesiączka się nie pojawi. Jeśli natomiast doszło do owulacji, a kobieta nie współżyje, miesiączka pojawia się jako jej naturalne następstwo.

Regularny cykl menstruacyjny. Jak powinien wyglądać prawidłowy cykl miesiączkowy?

Prawidłowa miesiączka to taka, której intensywność zmienia się z dnia na dzień. Mamy dwa typy zmiany: albo miesiączka zaczyna się intensywnym krwawieniem i każdego kolejnego dnia staje się coraz słabsza, albo zaczyna się słabym krwawieniem, po czym narasta, by pod koniec znów stać się mniej intensywna. Jeśli twoje krwawienie codziennie ma taki sam poziom intensywności, np. codziennie to krwawienie określasz jako lekkie – z dużym prawdopodobieństwem nie jest to miesiączka.

Długość cyklu. Ile dni powinien trwać okres?

W wielkim skrócie: nie powinna być dłuższa niż 8 dni i nie krótsza niż 3 dni. Trwająca 3 dni miesiączka jest nazywa skąpą, i nie jest czymś prawidłowym. Przyczyn skąpego krwawienia jest co najmniej kilka. Najczęściej krótkie miesiączki mają dziewczęta uprawiające wyczynowo sport, bardzo szczupłe dziewczyny, a także anorektyczki. Wynika to z nieprawidłowo niskiej ilości tkanki tłuszczowej. Tak! Tkanki tłuszczowej powinniśmy mieć odpowiednią ilość, by nasz organizm funkcjonował prawidłowo. Ani nie za dużo ani nie za mało.

Hormonalne przyczyny skąpej menstruacji

Przyczyną skąpych miesiączek mogą być również nieprawidłowe poziomy hormonów, w tym najważniejszych: progesteronu i estradiolu. To temat bardzo złożony. Najprościej rzecz ujmując (zaznaczam, że to nie jest wyczerpująca odpowiedź, bo ta musiałaby zawierać co najmniej kilka stron wyjaśnienia): estradiol, który jest produkowany przez pęcherzyk, w którym dojrzewa komórka jajowa, jest odpowiedzialny za odbudowę endometrium (błony śluzowej wyściełającej wnętrze macicy). Niski poziom estradiolu może spowodować, że endometrium nie będzie się pogrubiać. Cienkie ściany endometrium podczas złuszczania w trakcie miesiączki będą dawały lekkie i krótkie krwawienie.

Wpływ hormonu progesteronu na kolejne fazy cyklu

Podobnie z progesteronem, który odpowiada za drugą fazę cyklu (tę po owulacji). Zbyt niski jego poziom ma wpływ na przebieg miesiączki w następnym cyklu. To, co należałoby zrobić, to wykonać badania krwi między trzecim a piątym dniem cyklu (nie tylko estradiolu i progesteronu, ale również innych wskaźników). Na pewno trzeba przyjrzeć się też intensywności – nasileniu krwawienia w tych trzech dniach. Jeśli każdego dnia intensywność jest taka sama (codziennie słabe krwawienie, bez zmiany na silniejsze), zgodnie z wcześniejszymi uwagami co do prawidłowości miesiączki, trzeba przyjrzeć się temu, czy to w ogóle jest miesiączka. Ale to również można sprawdzić wykonując badania. Dziś może ci to nie przeszkadza i nie martwi, ale w przyszłości, gdy będziesz planowała poczęcie, trzeba to będzie sprawdzić na pewno.

Plamienie przedmiesiączkowe - pierwsze objawy okresu

Są dziewczyny, które mówią, że wiedzą, kiedy będą miały miesiączkę, bo już kilka dni przed nią pojawia się u nich lekkie plamienie lub brązowe brudzenie. Zatem, czy nie powinno się tego traktować jako miesiączki? Jeśli brudzenie, plamienie pojawia się 3 dni lub wcześniej przed miesiączką (żywoczerwonym, intensywnym krwawieniem), to traktujemy je jako końcówkę trwającego cyklu, a żywoczerwone, intensywniejsze krwawienie jako pierwszy dzień nowego cyklu. Jeśli jest to jeden dzień lub dwa – traktujemy je jako pierwsze dni nowego cyklu. Takie brudzenie zazwyczaj ma związek ze zbyt niskim poziomem progesteronu.

Brązowe brudzenie pod koniec miesiączki

Są też takie dziewczyny, których miesiączka przedłuża się o kilka dni brązowego brudzenia. Przyczyn takiego stanu jest kilka. Jedną z nich jest nieregularne złuszczanie się endometrium, z niskim poziomem progesteronu w drugiej fazie poprzedniego cyklu, czasem również z endometriozą.

Co się dzieje w organizmie podczas miesiączki?

Podczas miesiączki, endometrium, czyli błona śluzowa macicy, złuszcza się, co powoduje krwawienie miesiączkowe. Normalny cykl jest kontrolowany przez hormony, takie jak estrogeny i progesteron, które są produkowane przez jajniki. Miesiączkowanie jest kluczowe dla procesu owulacji i zapłodnienia, ponieważ w czasie cyklu uwalniana jest komórka jajowa, gotowa do ewentualnego zapłodnienia.

Bolesne miesiączki, czyli ból brzucha podczas okresu.

Ból brzucha podczas okresu jest częstym objawem, z którym wiele kobiet się zmaga. Bolesne skurcze, znane jako dysmenorrhea, mogą być spowodowane skurczami mięśni macicy. Jednak w niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy ból jest silny lub towarzyszą mu inne objawy, jak obfite krwawienia czy zmiany w regularności cyklu, może to wskazywać na problemy zdrowotne, takie jak mięśniaki macicy czy zaburzenia hormonalne.

Obfite miesiączki, czy trzeba skonsultować się z ginekologiem?

Konsultacja z ginekologiem jest zalecana, gdy ból jest na tyle silny, że zakłóca codzienne funkcjonowanie, lub gdy krwawienia są zbyt obfite (powyżej 80 ml krwi na cykl) i długotrwałe (trwające ponad 7 dni). Warto też zgłosić się do lekarza, gdy cykl staje się nieregularny lub gdy pojawiają się inne niepokojące objawy, takie jak plamienia między cyklami czy silne bóle w podbrzuszu. Wizyta u ginekologa jest również wskazana, gdy doświadcza się niepokojących zmian w cyklu menstruacyjnym po raz pierwszy, lub gdy objawy znacznie się pogarszają. Wczesna diagnoza i leczenie mogą zapobiec poważniejszym problemom zdrowotnym oraz poprawić jakość życia kobiety.

Podsumowanie

1.      Miesiączka, zwana także cyklem miesiączkowym, to zjawisko fizjologiczne w organizmie kobiety, które ma miejsce, gdy nie dojdzie do zapłodnienia zapłodnionej komórki jajowej.

2.      Cykl miesiączkowy trwa średnio 28 dni, ale może się różnić, wynosząc od 21 do 35 dni, w zależności od indywidualnych cech organizmu.

3.      W czasie miesiączki, błona śluzowa macicy złuszcza się, co powoduje krwawienie menstruacyjne.

4.      Pierwszy okres pojawia się zazwyczaj w okresie dojrzewania, około 12-15 roku życia i jest sygnałem dojrzewania płciowego młodych kobiet.

5.      W trakcie cyklu, w fazie folikularnej, w jajnikach rozwija się pęcherzyk Graafa, który uwalnia dojrzałą komórkę jajową podczas owulacji.

6.      Jeśli dojdzie do zapłodnienia, zarodek zagnieżdża się w endometrium, a gdy nie - następuje miesiączka.

7.      Faza lutealna, rozpoczynająca się po owulacji, obejmuje przygotowanie macicy na ewentualne zagnieżdżenie zarodka, głównie przez działanie progesteronu.

8.      W czasie miesiączki wiele kobiet doświadcza bólu brzucha, który może być spowodowany skurczami macicy.

9.      Zbyt obfite miesiączki, trwające dłużej niż 7 dni i powodujące utratę więcej niż 80 ml krwi, mogą być powodem do skonsultowania się z lekarzem.

10.  Regularność cyklu, zazwyczaj trwającego około 28 dni, jest ważnym wskaźnikiem zdrowia reprodukcyjnego.

11.  Cykl miesiączkowy obejmuje zmiany w pochwie, jajnikach i macicy, regulowane przez hormony wydzielane przez przysadkę mózgową.

12.  Higiena intymna w czasie okresu jest kluczowa, aby zapobiegać infekcjom i utrzymać komfort.

13.  Śluz szyjkowy zmienia swoje właściwości w różnych fazach cyklu, co może być wskaźnikiem płodności.

14.  Ciałko żółte, powstające po uwolnieniu komórki jajowej, odgrywa ważną rolę w regulacji cyklu i przygotowaniu macicy na ciążę.

15.  Młode kobiety często doświadczają nieregularności w pierwszych latach po pierwszym okresie, co jest normalnym zjawiskiem.

16.  Zrozumienie, czym jest miesiączka i jak przebiega cykl miesiączkowy, jest istotne dla zdrowia i samopoczucia każdej kobiety.

17.  Należy skonsultować się z lekarzem, gdy występują nieregularności w cyklu, silny ból, czy inne niepokojące objawy.

18.  Cykl trwa zwykle 28 dni, ale nawet wahań od 21 do 35 dni uważa się za normalne w ramach indywidualnych różnic.

19.  Niektóre kobiety doświadczają szczególnie bolesnych miesiączek, co może wymagać medycznej interwencji.

20.  Zajście w ciążę jest możliwe tylko w określonych momentach cyklu, dlatego zrozumienie jego przebiegu jest kluczowe dla planowania rodziny.